Jak wydobywa się granit?

Granit jest litą i odporną na działanie mechaniczne skałą, a eksploatacja złoża granitu polega na wykorzystywaniu różnych metod wydobycia, które mają na celu zniszczenie spójności skały. W przypadku eksploatacji złóż blocznych, kluczowe znaczenie ma odpowiednie prowadzenie prac górniczych tak, aby zminimalizować ich negatywny wpływ na jakość pozyskiwanych bloków granitowych.

Termiczne - urabianie wykonywane przy użyciu palnika termicznego, którym niszczy się spójność skały poprzez ogrzewanie.

Strzelnicze - urabianie za pomocą materiałów wybuchowych.

Mechaniczne - urabianie przy uzyciu perforatorów (wietnic) oraz lin diamentowych (urządzeń do cięcia kamienia)

Odsłanianie złoża blocznego
Przed rozpoczęciem właściwego wydobycia bloków granitowych wymagane jest usunięcie nadkładu zalegającego nad złożem blocznym. Najpierw za pomocą ciężkiego sprzętu w postaci koparek, ładowarek i wozideł usuwa się wszelkie luźne skały, następnie warstwy zwietrzałe, są odstrzeliwane za pomocą materiałów wybuchowych i ponownie jako skały luźne usuwane z wyrobiska. Proces ten jest powtarzany do momentu osiągnięcia poziomu, od którego możliwe jest rozpoczecia wydobycia materiału blocznego.

Górna powierzchnia złoża oczyszczona z nadkładu.

Przygotowanie pochylni
W naszej kopalni nie wykorzystujemy urządzeń dźwigowych, a wywożenie urobku odbywa się za pomocą wozideł oraz ładowarek kołowych. Celem swobodnego poruszania się pojazdów, konieczne jest przygotowanie pochylni, czyli powierzchni nachylonej pod odpowiednim kątem, który umożliwia bezpieczną komunikację pomiędzy poszczególnymi poziomami.

Do przygotowania pochylni wykorzystuje się palnik termiczny, perforatory oraz materiały wybuchowe. Palnikiem odspaja się boczne krawędzie przyszłej pochylni od calizny skały. Perforatorem nawiercane są otwory pod określonym kątem, w których następnie umieszcza się ładunki wybuchowe. Odstrzelony materiał skalny jest wywożony, a cały proces powtarza się na kolejnym odcinku, aż do uzyskania odpowiedniego poziomu.

Standardowe różnica poziomów poszczególnych pięter w naszym kamieniołomie wynosi około 6 metrów, a nachylenie pochylni, które je łączą nie przekracza 15 stopni.

Początek prac przy tworzeniu pochylni oraz pochylnia odsłonięta w całości

Praca na przodku
Przodek jest miejscem w kopalni, gdzie robotami górniczymi oddziela się części skały od górotworu. W zakres robót górniczych prowadzonych na przodku wchodzą takie czynności jak cięcie skały za pomocą palników i lin diamentowych, wiercenie otworów (strzałowych oraz umożliwiających cięcie liną), roboty strzałowe oraz finalnie prace związane z przygotowaniem urobku do wywozu z wyrobiska.

W naszym kopalni staramy się prowadzić w tym samym czasie pracę na dwóch lub trzech przodkach, co pozwala zachować płynność robót i zwiększyć ich ogólną efektywność.

Odstrzał zabioru

Wywóz urobku
Finalnym efektem pracy górniczych jest urobek skalny w postaci bloków i brył granitowych. Bloki oraz bryły granitowe wywożone są z wyrobiska z wykorzystaniem ładowarek kołowych, natomiast do wywozu materiału skalnego o mniejszych gabarytach uzywamy wozideł technologicznych, czyli specjalistycznych wywrotek przystosowane do pracy w trudnych warunkach terenowych panujących w kopalni.

Bardzo dużym komfortem pracy w naszej kopalni jest brak konieczności wyciągania urobku za pomocą urządzeń dźwigowych, co przekłada się istotnie na większe tempo pracy oraz znacząco zmniejsza ryzyko wypadku. W przypadku zakładów górniczych, w których nie ma możliwości wywozu urobku z wykorzystaniem sprzętu poruszającego się na kołach, urobek wyciągany jest w wyrobiska za pomocą specjalnych żurawi obrotowych potocznie nazywanych derikkami.

Wywóz bloków granitowych oraz załadunek wozidła

Budowa nasypu i likwidacja pochylni
W chwili, w której prace wydobywcze na danym poziomie dobiegają końca, przygotowuje się nasyp pozwalający na komunikację pomiędzy poziomami i rozpoczyna rozbierania dotychczasowej pochylni. Na tym etapie prac powstają plany przyszłych ciągów komunikacyjnych, uwzględniające obniżenie poziomu wydobycia. Prace na tym etapie muszą być prowadzone w sposób, który nie będzie kolidował z właściwym wydobyciem, a jednocześnie pozwoli sprawnie wydobywać bloki z kolejnego poziomu natychmiast po zakończeniu pracy na obecnym.

Wykonany nasyp (po lewej) oraz początek rozbiórki pochylni (po prawej)